Modern Çelik Üretiminin 6 Adımı

19. yy’ın sonlarında başlayan sanayi üretimiyle birlikte çelik üretim yöntemleri önemli bir şekilde gelişmiştir. Modern yöntemler, yine de, demirdeki karbon oranını düşürmek için oksijeni verimli bir şekilde kullanan Bessemer prosesini temel almaktadır

Modern çelik üretimi altı aşamaya ayrılabilir;

1. Demir üretimi: İlk adımda demir cevheri, kok kömürü ve kireç ergitme fırınına konulur. Ortaya çıkan dökme demir hala %4-4.5 civarı karbon ve diğer maddeleri ihtiva etmektedir. Bu da yapıyı gevrek yapmaktadır.
2. Birincil çelik üretimi: Bu aşama BOS ve EAF yöntemleri arasında değişmektedir. BOS yönteminde hurda çelik konvertörde dökme demire karıştırılır. Yüksek sıcaklıklarda oksijen metalden dışarı atılır. Bu da karbon oranını %0-1.5 arasına indirir. EAF yöntemi ise alternatif olarak hurda çelik elektrik ark fırınından (1650 °C’ye çıkan sıcaklıklarda) beslenerek ergitilir ve yüksek kalite çeliğe dönüşür.
3. İkincil çelik üretimi: Bu aşamada BOS veya EAF yöntemiyle elde edilen çeliğin istenilen kimyasal kompozisyona kavuşması sağlanır. Bu bazı belirli elementleri sıcaklık ve üretim ortamı değişiklikleriyle ekleyerek veya çıkartarak gerçekleştirilir. İstenen çeliğin özelliklerine bağlı olarak, aşağıda listelenen işlemlerden birisi uygulanabilir:
   • Karıştırma
   • Potada ergitme
   • Potada enjeksiyon
   • Gaz alma
   • Bazik Oksijen Fırını
4. Sürekli Döküm: Bu adımda ergimiş metal bir kalıp yardımıyla etrafı soğutularak kabuk oluşumuyla katılaşması sağlanır. Kabuk oluşunca, kılavuz merdanelerden geçerek tamamen soğutulur ve katılaştırılır. İstenilen uzunluklarda kesilir ve isteğe göre slab, plaka, blom, profil ve ince mamul şeklinde üretilebilir.
5. Birincil şekil verme: Genelde haddeleme yöntemiyle malzemeye şekil verilir. Böylece dökümden dolayı oluşan hatalar azaltılarak istenilen şekil ve yüzey kalitesi elde edilebilir. Sıcak haddeleme ürünleri düz mamul, uzun mamul, dikişsiz boru ve özel ürünler olarak çeşitlendirilebilir.
6. Üretim, Fabrikasyon ve Son İşlem: Son olarak, ikincil şekil verme işlemleri çeliğe son şeklini ve özelliklerini vermekte kullanılır.

Bu işlemlere aşağıdakiler dahildir;

• Şekil verme (soğuk şekil verme vb.)
• Talaşlı işlem (matkaplama vb.)
• Birleştirme (kaynak vb.)
• Kaplama (galvanizleme vb.)
• Isıl işlem (temperleme vb.)

Kaynak: https://www.thebalance.com/steel-production-2340173